Azerbaycanxeberleritv.az: - Ərəfə günü İslam təqvimində ən əlamətdar günlərdən biridir, qəməri təqvimi ilə Zilhiccə ayının 9-da qeyd olunur. 2025-ci ildə bu müqəddəs gün iyunun 5-nə təsadüf edir. Bütün dünya müsəlmanları üçün Ərəfə günü mənəvi təmizlənmə, dualar və əsas bayrama - Qurban bayramına hazırlıq üçün xüsusi bir dövrdür. Bu gün həccin son mərhələsi - möminlərin Ərəfat dağında dayandığı Məkkədəki müqəddəs yerlərin ziyarəti ilə ayrılmaz şəkildə bağlıdır.

Mənəvi məna

Bu gün dərin mənəvi məna daşıyır və bəşəriyyətin ilk insanlardan - Adəm və Həvvaya qədər uzanan qədim tarixlə bağlıdır. İslam ənənəsinə görə, Məkkədən 20 kilometr aralıda yerləşən Ərəfat dağında ilk insanlar cənnətdən qovulduqdan sonra görüşüblər. Xatırladaq ki, Adəmlə Həvva vəsvəsələrə uyaraq qadağan olunmuş meyvədən daddıqdan sonra uzun illər bir-birindən ayrı qalıblar. Ərəfat dağı onların qovuşduqları və Uca Yaradandan bağışlanma yeri olub. Təsadüfi deyil ki, bu yerin adı ərəbcə “araftu” – “tanındı” sözü ilə bağlıdır, çünki Adəmlə Həvva uzun ayrılıqdan sonra bir-birlərini məhz burada tanıyıblar.

Həcc ziyarətini yerinə yetirən müsəlmanlar üçün Ərəfə günü həccin kulminasiya nöqtəsini təmsil edir. Zəvvarlar günortadan gün batana qədər Ərəfat dağının ətəyində durub Allahdan bağışlanma və rəhmət diləyirlər. Bu ayin “vuquf” adlanır - qiyamətin intizarını simvolizə edən dayanma. Hesab olunur ki, bu gün Allah insanlara xüsusilə yaxındır və onların dualarını dinləyir. Həcc ziyarətinə getməyənlər də bu günü oruc tutmaq, namaz qılmaq və təfəkkürlə keçirməyə çalışırlar.


Hekayə

Məhəmməd peyğəmbər yeganə həccini 632-ci ildə edib. Ərəfə günü Ərəfat dağında zəvvarlara vida xütbəsi ilə müraciət edib. Bu xütbə İslam tarixində Peyğəmbərin iman və əxlaqın əsas prinsiplərini ortaya qoyduğu ən mühüm sənədlərdən biri hesab olunur.

Buna görə də Ərəfat dağında olmaq Həccin mərkəzi ayinidir. Bu gündə səmimi tövbə edib Ərəfat dağında dua edənlər günahlarının Allah tərəfindən bağışlanacağına inanılır. Məhəmməd peyğəmbər deyib: “Həcc Ərəfatdır”. Bu sözlər bu günün müstəsna əhəmiyyətini vurğulayır.


Ənənələr

Ərəfə gününün qeyd olunması ənənələrinə bir neçə mühüm element daxildir. Əvvəla, xüsusilə bərəkətli sayılan orucdur. Məhəmməd Peyğəmbər Ərəfə günü orucun əvvəlki və sonrakı illərin günahlarına kəffarə olduğunu deyib. Ancaq Ərəfat dağında olan zəvvarlar üçün oruc vacib deyil, çünki uzun müddət ayaq üstə durmaq və namaz qılmaq üçün güc toplamaq lazımdır. Günün vacib hissəsi Quran oxumaqdır. Müsəlmanlar da bacardıqca çox yaxşı işlər görməyə, sədəqə verməyə, qohumluq əlaqələrini qorumağa və yaxınlarından bağışlanma diləyərlər.

Bayramı harada qeyd etmək olar

Müsəlmanlar məscidlərə gedərək Ərəfə gününü qeyd edə bilərlər. Bu gün adətən məscidlərdə xüsusi dualarla Uca Allahdan bağışlanma və mərhəmət dilənir. Bir çox müsəlmanlar bu günü ailələri ilə birlikdə Quran oxuyaraq və mənəvi dəyərlər üzərində düşünərək keçirməyi üstün tuturlar. Qarşıdan gələn Qurban bayramına hazırlığa - evin təmizliyinə, bayram xörəklərinin hazırlanmasına, qohumlara və ehtiyacı olanlara hədiyyələr almağa xüsusi diqqət yetirilir.

Ərəfə gününün mənəvi əhəmiyyətini qiymətləndirməmək olmaz. Bu gün möminlərə səmimi tövbənin, mərhəmətin və müsəlman ümmətinin birliyinin vacibliyini xatırladır. Allahın iradəsi qarşısında təvazökar olmağı və iman yolunda fədakarlığa hazır olmağı öyrədir. Bu günü dualar və təqvalı düşüncələrlə keçirən möminlər qəlblərini təmizləyir və İslamın əsas bayramlarından birinə - Ərəfə gününün ertəsi günü gələn Qurban bayramına hazırlaşırlar.

Allah kəsilən qurbanlarınızı və etiyiniz duaları qəbul etsin!